Podatek od darowizny należy do najbardziej znanych, ponieważ wielu ludzi korzysta ówcześnie z przywileju jakim jest darowizna, przekazując przedmioty materiale lub środki finansowe na rzecz innych osób. Jednak co trzeba wiedzieć o podatku i jak go policzyć, by nie musieć składać wielu wizyt w Urzędzie Skarbowym?
Definicja podatku od darowizny
Darowizna jest przekazaniem środków finansowych, przeniesieniem praw np. mieszkania czy domu na rzecz drugiej osoby. Akt ten podlega przepisom prawnym i zgodnie z art. 888 kodeksu cywilnego darowizna staje się zobowiązanie darczyńcy na rzecz obdarowanego. Zgodnie z ustawą w dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, pobierany jest również podatek od darowizny. Płacony on jest przez osoby fizyczne, które zostały posiadaczem darowizny na podstawie sporządzonej z ofiarodawcą umową cywilną. Kontrakt ten stanowi zabezpieczanie dla obu stron i jest podstawą do opłacenia podatku.
Sytuacje, w których płacony jest podatek
Niezależnie od formy, umowa darowizny jest opodatkowana podatkiem od spadków oraz darowizn. Osoba obdarowana powinna naliczyć podatek i wówczas złożyć w ciągu miesiąca od dnia otrzymania darowizny odpowiednie zeznanie podatkowe w Urzędzie Skarbowym, dotyczące nabycia rzeczy bądź praw majątkowych (wniosek SD-3). Natomiast w przypadku, gdy przedmiotem darowizny są przedmioty nieopodatkowane bądź też mieszczące się w kwocie, która nie podlega opodatkowaniu, nie składa się wówczas do urzędu zeznania. Umowa darowizny zawarta w formie aktu notarialnego zwalnia z obowiązku samodzielnego zawiadomienia Urzędu Skarbowego. W tym przypadku to notariusz w naszym imieniu obliczy, pobierze i odprowadzi podatek. Zapłata podatku od spadków i darowizn jest koniecznością w momencie przekroczenia kwoty wolnej od podatku.
Kwota wolna od podatku
Osoba, która przyjmuje darowiznę musi wiedzieć jaką wysokość podatku od darowizny trzeba zapłacić. Wielkość tej kwoty zależy przede wszystkim od wartości darowizny, a także od przynależności osoby obdarowanej do konkretnej grupy podatkowej. Grupy ustalane są zgodnie z ustawą oraz związane są z pokrewieństwem pomiędzy obdarowanym a swoim darczyńcą. Im bliższe jest pokrewieństwo, tym podatek niższy. Wyróżnia się 3 grupy podatkowe:
- grupa pierwsza – kwota wolna od podatku w wysokości 10 434 zł bądź całkowite zwolnienie w przypadku, gdy darowizną nie są pieniądza; do grupy I zalicza się: małżonkowie, dzieci, rodzicie, wnuki, dziadkowie, prawnuki, zięć, synowa czy rodzeństwo
- grupa druga – kwota wolna od podatku w wysokości 7 878 zł; do tej grupy kwalifikuje się dalsza rodzina, tj. rodzeństwo rodziców, zstępni rodzeństwa, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków oraz małżonkowie innych zstępnych
- grupa trzecia – kwota wolna od podatku w wysokości 5 308 zł; do tej grupy należą inni nabywcy.
Jeżeli darowizna okaże się większa niż kwota wolna od podatku, konieczne jest wówczas wyliczenie nadwyżki podstawy opodatkowania z właściwej skali podatkowej.